„Bird”: patologia brytyjskich przedmieść (ocena: 3/10 – za Buga)

Kino niezależne ze wszystkimi mankamentami…

Dwunastoletnia Bailey mieszka z ojcem Bugiem i bratem w opuszczonym budynku w hrabstwie Kent, gdzie rodzinny chaos i brak uwagi ze strony zajętego przygotowaniami do ślubu ojca popychają ją do poszukiwania własnej przestrzeni. Uciekając od domowych napięć, poznaje ekscentrycznego chłopaka w szkockiej spódniczce o imieniu Bird, który – podobnie jak ona – próbuje odnaleźć się w trudnej codzienności.

Specyfiką kina niezależnego bywa ukazywanie mało atrakcyjnego obrazu rzeczywistości: brzydoty, biedy, brudu, uzależnień, rodzinnej patologii. Bohaterowie mają budzić bardziej wstręt niż sympatię. Także ci pierwszoplanowi, z którymi widz powinien się utożsamiać. Reżyserka Andrea Arnold, mająca na koncie nagrodę Oscara za krótki metraż, znana jest z ukazywania tego typu rzeczywistości.

Jej długometrażowa produkcja to film zanurzony w szarości codzienności, w świecie bez złudzeń, gdzie dojrzewanie przypomina bardziej walkę o oddech niż beztroską podróż ku dorosłości. Główną bohaterką – co ważne – nie jest tytułowy Bird, który pojawia się w trakcie, staje się katalizatorem buntu Bailey wobec nieakceptowalnego dla niej wyboru ojca – postaci wytatuowanej i chaotycznej w interakcjach. Nie tworzy atmosfery rodzinnego ciepła, jakiej można by oczekiwać, lecz raczej pole bitwy, w którym córka desperacko szuka dla siebie kawałka przestrzeni. Dopiero znajomość z poznanym chłopakiem pozwala jej odkryć własne wartości.

Film nie próbuje niczego upiększać. Wręcz przeciwnie – celowo eksponuje brudną rzeczywistość: zaniedbane przestrzenie, patologiczne zachowania bohaterów, surową atmosferę codzienności, w której każdy próbuje przetrwać. Towarzyszą temu chaotyczna narracja i kamera, która nie daje widzowi wytchnienia, wchodząc zbyt blisko w twarze postaci. Aktorstwo, oparte częściowo na naturszczykach, nie zawsze udźwiga ciężar opowieści – chwilami wybrzmiewa bardziej jak próba niż gotowe kreacje.

A jednak film, podobnie jak większość tego typu produkcji, dąży do pozytywnego rozstrzygnięcia, ukazującego widzowi człowieczeństwo nawet w patologicznych okolicznościach. Społeczne obserwacje i ciekawie rozegrany finał, jakby niespodziewanie, ożywiają tę pozornie beznadziejną historię. Jest to swoista nagroda dla widza, który wraz z bohaterami przetrwał trudny, brudny okres rzeczywistości.

To propozycja trudna, nie dla każdego. Znuży tych, którzy oczekują kina gładkiego i lekkiego, ale zainteresuje widzów gotowych zanurzyć się w brzydocie rzeczywistości, by tam szukać prawdy. To film dla miłośników kina niezależnego i tych, którzy chcą przyjrzeć się ludziom stojącym na marginesie społeczeństwa. Bo choć wiele można mu zarzucić, nie udaje, że świat jest piękny. Bo istotnie nie zawsze i nie wszędzie taki jest.

„Bird” to kino niezależne celowo ukazujące brudną wizję rzeczywistości, patologicznych bohaterów dążących do namiastki szczęścia. Trudnej tematyce towarzyszy oszczędna narracja, naturszczykowe aktorstwo, chaotyczny scenariusz i męcząca praca kamery wchodząca wprost w twarze bohaterów.

Atuty:

• obserwacje społeczne

• nieoczywista końcówka

• realistyczne ukazanie brytyjskich przedmieść

• odwaga w portretowaniu patologii i biedy

• surowa, konsekwentna estetyka

• próba uchwycenia dzieciństwa w trudnych warunkach

• naturalizm scen i dialogów

• symbolika świata ptaków

Mankamenty:

• patologiczni bohaterowie budzący odrazę zamiast empatii

• chaotyczna narracja utrudniająca śledzenie fabuły

• nierówne aktorstwo

• męczący sposób pracy kamery – zbyt bliskie, nieustanne zbliżenia

• brak głębszego rozwinięcia postaci drugoplanowych

• surowy realizm, który odstręcza

Polecane dla:

• amatorów kina niezależnego

• widzów ceniących brutalny realizm i autentyczność

• osób zainteresowanych problematyką rodzinnych dysfunkcji i dojrzewania w trudnych warunkach

• odbiorców chcących skonfrontować się z obrazem społeczeństwa na marginesie

• fanów twórczości Andrei Arnold

• widzów poszukujących filmów trudnych, wymagających emocjonalnie

• zainteresowanych światem ptaków

• otwartych na nieoczywiste rozwiązania fabularne

Twórcy:

• reżyseria, scenariusz: Andrea Arnold

• obsada: Nykiya Adams, Franz Rogowski, Barry Keoghan, Jason Buda, Jasmine Jobson, Frankie Box, James Nelson-Joyce, Jason Williamson, Sarah Beth Harber

produkcja: Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Francja, Niemcy

rok: 2025

gatunek: dramat młodzieżowo-patologiczny

polska premiera kinowa: 8 sierpnia 2025

dystrybucja: Gutek Film

festiwale: Cannes, Nowe Horyzonty, Toronto, RomeFilmFest

obejrzane: w środę, 20 sierpnia 2025 roku, o godzinie 20:40, w kinie Cinema City Promenada