„Shambhala”: żona spod Himalajów (ocena: 3/10 - za Nepal)

Jaki tu spokój – nic się nie dzieje.

Pema – dziewczyna z wioski leżącej tuż pod Himalajami jest pełna nadziei w perspektywie swoich małżeństw. Trzech małżeństw.

Choć temat może wydawać się interesujący – kulturowo intrygujący, wręcz kontrowersyjny – sama historia okazuje się banalna i nijaka. Bohaterka nie przykuwa uwagi, jej losy nie angażują emocjonalnie, a dramat, który ją spotyka, przechodzi bez echa.

Problemem nie jest jednak sam scenariusz, a sposób, w jaki opowiedziano ten film. „Shambhala” to kino oparte na długich, statycznych scenach dialogowych. Monotonnych, rozciągniętych, pozbawionych rytmu. Całość zrealizowano z minimalnym montażem – większość scen to jeden, niezmienny kadr. Brakuje muzyki – poza naturalnymi dźwiękami otoczenia nie uświadczymy tu żadnej ścieżki dźwiękowej. Nawet aktorstwo wydaje się surowe i zdystansowane. Dopiero końcowe ujęcia śnieżnych szczytów przynoszą wizualny oddech i coś, co można nazwać estetyczną satysfakcją.

Oczywiście, znajdą się widzowie, którym taka forma odpowiada. Minimalistyczne kino, skupione na realiach życia w niedostępnych rejonach świata, może być wartościowe z perspektywy etnograficznej. Pokazuje specyfikę kulturową, w której kobieta żyje z trzema mężami, w zgodzie z naturą i w społecznej pokorze. Ale nie sposób nie zauważyć dysonansu: ci sami widzowie, którzy w Europie walczą o prawa kobiet, tutaj akceptują – a nawet gloryfikują – podległość bohaterki jako egzotyczną „autentyczność”.

Film trafił do kin studyjnych i znalazł swoich entuzjastów. Często takich, którzy potem chętnie dzielą się wrażeniami w snobistycznych kręgach, podkreślając, jak głęboko przeżyli seans. Dla nich dystrybucja takiej produkcji to przynajmniej okazja do leczenia kompleksów.

Plusy:

• autentyczny obraz społeczności nepalskiej

• kadry Himalajów

• naturalna realizacja dźwięków

• spójność formalna z koncepcją minimalizmu

• kulturowa rzadkość tematu

Mankamenty:

• ubogi, pretekstowy scenariusz

• nieangażująca historia protagonistki

• banalne dialogi

• przeciągnięte sceny

• bez montażu

• surowe aktorstwo

• brak podkładu muzycznego

• monotonny, męczący seans

Film polecany dla:

• widzów zainteresowanych antropologią i kulturami tradycyjnymi

• miłośników kina kontemplacyjnego i minimalistycznego

• fanów filmów etnograficznych

• koneserów zdjęć przyrodniczych i górskich

• widzów otwartych na trudne formy narracji

• snobów i pretensjonalistów

Twórcy:

• reżyseria: Min Bahadur Bham

• scenariusz: Min Bahadur Bham, Abinash Bikram Shah

• obsada: Thinley Lhamo, Sonam Topden, Tenzing Dalha, Karma Wangyal Gurung, Karma Shakya, Loten Namling, Tsering Choeble Towa, Tsering Lhamo Gurung, Tsering Choden

produkcja: Nepal, Francja, Hongkong, Turcja, Tajwan, Stany Zjednoczone, Katar, Norwegia

rok: 2024

gatunek: dramat rodzinno-górski

polska premiera kinowa: 30 maja 2025 roku

festiwale: Berlinale