"Przesilenie zimowe” – ferie świąteczne (oceny: Woda 7/10, Ogień 6/10 – za profesora)

Nie taki pan od historii straszny jakim go malują.

Nielubiany przez uczniów, i faktycznie z pozoru antypatyczny, nauczyciel historii w szkole z internatem zostaje zmuszony podstępem innego nauczyciela, do pozostania w szkole na okres bożonarodzeniowej przerwy świątecznej. Wraz z nim zostaje jeden z uczniów i kucharka której syn zginął w Wietnamie.

Tak samo jak surowy jest protagonista, wieloletni nauczyciel, tak samo surową formę przyjmuje narracja. I równolegle następuje stopniowe ocieplanie wizerunku. Okazuje się że nauczyciel ma swój urok, a pokazywana w surowy sposób rzeczywistość nie jest aż tak szara jak się mogłoby wydawać. Bohaterowie w dobrze rozpisanych dialogach nabierają do siebie empatii i sympatii. Pozostaje pozytywne przesłanie, nawet jeżeli film jest przeciągnięty, monotonny i bynajmniej bez happy endu.

Akcja filmu przenosi do końcówki roku 1970. Mimo kameralnej formuły, większość akcji toczy się w szkolnych murach, dopracowano kostiumy, scenografię i charakteryzację – tak że czuć atmosferę tamtych lat. Trudnych ze względu na sytuację społeczno-polityczną i konsekwencje interwencji amerykańskiej w Wietnamie. Ten film jest pewnym hołdem dla tych czasów, co zapewne było jednym z celów twórców: reżyser Alexander Payne - rocznik 1961, odtwórca głównej roli Paul Giamatti - rocznik 1967. Giamatti idealnie pasuje do roli człowieka z pozoru niesympatycznego, ale noszącego wewnątrz pokłady empatii. Jego rola zapewne zostanie doceniona przez wielu podczas głosowania oscarowego.

To film z cyklu takich niepozornych, ale po którym wychodzi się z kina z pozytywnym przesłaniem. Jak ze spaceru podczas sypiącego śniegu. Jeszcze lepszy odbiór byłby w okresie świątecznym, ale dystrybutor chyba zasugerował się okresem przedoscarowym – a śnieg stopniał.

Zalety:

+ pozytywne przesłanie

+ wyrazistość

+ dobrze rozpisane dialogi

+ aktorstwo

+ stylizacja na początek lat 70-tych ubiegłego wieku

Wady:

- surowa forma

- sporo niepotrzebnych scen

- przeciągnięte

- poświąteczna premiera w Polsce

tytuł oryginalny: The Holdovers

produkcja: Stany Zjednoczone

rok: 2023

gatunek: komediodramat szkolno-świąteczny

dystrybucja: United International Pictures Sp z o.o.

premiera: 26 stycznia 2024

reżyseria: Alexander Payne
scenariusz: David Hemingson
obsada: Paul Giamatti, Dominic Sessa, Da'Vine Joy Randolph, Tate Donovan, Gillian Vigman, Carrie Preston, Brady Hepner, Ian Dolley, Jim Kaplan, Michael Provost, Andrew Garman