„Szpilka”: kariera patoboksera (ocena: 7/10 — za ŚWK)

Andrzej
12 minut temu
2 minut(y) czytania

„Szpilka”: kariera patoboksera (ocena: 7/10 — za ŚWK)

Od chuligana do narkomana.

Artur Szpilka przeszedł długą drogę życiową. Od trudnego dzieciństwa z samobójstwem ojca, więzieniem matki i pobytem w sierocińcu, poprzez własne błędy życiowe: chuligaństwo kiboli i pobyt w więzieniu, po sukcesy na ringu bokserskim, walkę o zawodowe mistrzostwo świata i ustabilizowanie sytuacji miłosnej. Skandalista, wielki (niespełniony?) talent bokserski, serce do walki, trudny charakter.

O Szpilce powstała książka, która w kompleksowy sposób ukazuje tę barwną, wieloznaczną i kontrowersyjną postać. Film skupia się na dwóch aspektach: rodzinnym i bokserskim. Ten pierwszy to przede wszystkim trauma po samobójstwie ojca, silne więzy z siostrą oraz trudne interakcje z matką. Ostatecznie Szpilka znajduje miłość swojego życia – jego partnerka jest wyraźnie uwypuklona w drugiej części produkcji. Głównym tematem jest kariera bokserska: z jednej strony błyskotliwa, bo wyniosła protagonistę do walk o dużą stawkę na największych arenach, z drugiej strony – w opinii wielu krytyków – niespełniona i zmarnowana błędnymi decyzjami.

Produkcja stara się być obiektywna. Oddaje głos zarówno samemu bohaterowi, jak i wielu, którzy krytykowali jego decyzje albo są z nim obecnie skłóceni. Na ważną postać wyrasta promotor Andrzej Wasilewski – twórca błyskotliwej kariery, a obecnie skłócony ze Szpilką. Ważne są też fachowe wypowiedzi trenerów bokserskich.

Skupiając się na dwóch głównych wątkach, film pomija wiele innych, dla których znalazło się miejsce w książce. To może rozczarować część widzów. Dzięki takiej formule dokument jest jednak spójny, ma odpowiednie tempo i metraż dostosowany do produkcji filmowej.

Przyjęta konwencja „gadających głów” tym razem się sprawdza, co zawdzięcza doborowi postaci oraz treści. Uzupełniają ją urywki z życia codziennego, fragmenty walk i impresje z ważnych dla Szpilki miejsc. Dokument jest poprawnie zmontowany, ma ustalony rytm narracyjny. Ogląda się go dobrze, i to niezależnie od znajomości i sympatii do bohatera.

Niestety produkcja nie znalazła szerszej dystrybucji. Jest pokazywana raczej na pojedynczych seansach. To może dziwić, bo wiele mniej udanych dokumentów na siłę wprowadzanych jest do kinowej dystrybucji.

„Szpilka” pokazuje, że można zrobić obiektywny dokument ukazujący postać z różnych perspektyw, zostawiając widzowi finalną ocenę postaw moralnych.

Atuty:

barwna postać protagonisty
szerokie spektrum wypowiedzi
kompozycja narracyjna
szczerość wypowiedzi
próba przedstawienia obiektywnego obrazu
dużo boksu
poprawny montaż
mocne pokazanie wątku wychodzenia z dołka psychicznego
rola kobiet
wykorzystanie materiałów archiwalnych i nagrań z walk
brak nachalnego patosu
spójny, wyrazisty portret środowiska kibolsko-bokserskiego

Mankamenty:

pominięcie wielu aspektów życia
momentami zbyt wygładzony
niewielkie osadzenie bohatera w szerszym kontekście polskiego boksu i MMA
powtarzalność niektórych wypowiedzi
oszczędna warstwa muzyczna
konwencja gadających głów
ograniczona dystrybucja kinowa

Polecane dla:

amatorów obiektywnych biografii
ciekawych trudnych przeżyć życiowych
interesujących się psychologią sportu i kulisami szatni
śledzących polskie kino dokumentalne
czytelników książki „Zawsze ten sam. Szpila”
osób ciekawych tematu wychodzenia z kryzysu psychicznego
pracujących z młodzieżą z tzw. „trudnych środowisk”
akceptujących format „gadających głów”
kibiców sportowych
bokserów
kiboli Wisły Kraków
matek, sióstr i partnerek

Twórcy:

reżyseria, scenariusz: Filip Dzierżawski
zdjęcia: Adam Palenta
montaż: Andrzej Dzierżawski
występują: Artur Szpilka, Anna Szpilka, Jolanta Szpilka-Ziemiecka, Kamila Wybrańczyk, Andrzej Wasilewski, Władysław Ćwierz, Zbigniew Raubo, Fiodor Łapin