„Szopy w natarciu”: tanuki kontra deweloperzy (ocena: 5/10 - za Ghibli)

Andrzej
30 lip
3 minut(y) czytania

Ekologiczna alegoria w japońskim stylu anime.

Tanuki – mityczne japońskie stwory (chyba tylko dla polskiego dystrybutora będące szopami), potrafiące przybierać ludzkie postacie, mocno zaniepokojone planami budową osiedla na terenach przez nich zamieszkanych, przystępują do działania.

Japońskie anime studia Ghibli, niezwykle popularne nie tylko w rodzimym kraju. Film porusza tematykę: ekologii, tradycji i walki natury z ekspansją cywilizacji. Produkcja pełna absurdalnego humoru i oryginalnej fantastyki, poruszająca jednak ważne tematy i wyróżniająca się specyficznym, kulturowo osadzonym klimatem. Polecane dla widzów akceptujących tego typu eksperymenty i lubiących japońskie anime.

Animacja opiera się na wymyślonym świecie, pełnym absurdalnych motywów i dziwnych zachowań. Jednak ogólne przesłanie jest nie tylko aktualne, ale i uniwersalne. W dużym mierze dotyka działań człowieka, rozwoju i urbanizacji, naruszania praw przyrody, ochrony zwierząt, napięć ekologicznych. Epicka opowieść o zwierzętach z magicznymi jądrami, które ratują las przed deweloperką — przy użyciu transformacji, parady przebierańców i ciężkiego wykładu ekologicznego.

Animacja z trudnym do określenia odbiorcą, dla młodych widzów zbyt dosłowna w obrazowaniu, miejscami odwołująca się do motywów genitalnych, dla dorosłego za banalna i głupawa. Film zbyt poważny, by był zabawny, i zbyt dziwny, by był poważny. Dzieci wystraszy, dorosłych znudzi, a tylko bardzo zaangażowani miłośnicy Japonii będą udawać, że „rozumieją, o co chodzi”.

W Polsce nadrabia okres braku dostępności japońskiego anime. Po krótkiej dystrybucji w 2007 roku, ponownie, już po trzech dekadach od realizacji, wszedł w wersji odrestaurowanej do kin i sale bynajmniej nie świecą pustkami. Dystrybutor nie popisał się z tytułem, twórcy mogliby się obrazić na pomylenie zwierząt/istot.

„Szopy w natarciu” to osobliwa, przegadana animacja, której przesłanie ginie pod warstwą dziwactw. Choć porusza ważne tematy ekologiczne, robi to w sposób nieczytelny dla dzieci i zbyt infantylny dla dorosłych. Absurdalny humor, liczne nawiązania do genitaliów i nadmiar transformacyjnych scen sprawiają, że całość bardziej męczy niż bawi. Przygoda z jenotami, które zostały szopami tylko dlatego, że polski dystrybutor uznał, że tak będzie przystępniej. Dystrybuowana w wersji odrestaurowanej po trzech dekadach w polskich kinach.

Atuty:

uniwersalna i aktualna tematyka ekologiczna
oryginalne, kulturowo osadzone postacie
dobre tempo narracji
ręcznie rysowana, klasyczna animacja Studia Ghibli
wyraźny przekaz społeczny
humorystyczne transformacje i magia
konflikt człowiek-przyroda
zbiorowy bohater - społeczność tanuki
balans między baśnią a manifestem

Mankamenty:

obsceniczne poczucie humoru
zbyt abstrakcyjne
mało komfortowe w odbiorze
konieczność znajomości kontekstów kulturowych
niejasna grupa docelowa
przesyt transformacji i dziwności
zbyt nachalne przesłanie ekologiczne
bez silnego protagonisty
ograniczona emocjonalna głębia bohaterów
za długie
polski tytuł

Polecane dla:

fanów japońskiego anime
ekologów, aktywistów, maniaków ochrony przyrody
osób zainteresowanych japońską kulturą, folklorem i mitologią
widowni lubiącej kino nietypowe, eksperymentalne, niszowe
widzów szukających czegoś innego niż typowe filmy animowane
nauczycieli i edukatorów – jako punkt wyjścia do dyskusji o urbanizacji i środowisku
miłośników animacji rysowanej klasycznie
deweloperów i urzędników planowania przestrzennego

Twórcy:

reżyseria, scenariusz: Isao Takahata
dubbing oryginalny: Shinchô Kokontei, Makoto Nonomura, Yuriko Ishida, Norihei Miki, Nijiko Kiyokawa, Shigeru Izumiya, Gannosuke Ashiya, Takehiro Murata, Beichô Katsura, Bunshi Katsura Vi, Akira Kamiya, Kosan Yanagiya,
dubbing anglojęzyczny: Clancy Brown, Olivia d'Abo, Brian George, John DiMaggio, Jess Harnell, Tress MacNeille, J.K. Simmons