"Wielka gra” – srebrna drużyna (ocena: 8/10 – za 1992)

Historyczny sukces polskiego futbolu tuż po przemianach polityczno-społecznych.

Przemiany po upadku komuny w niewielkim stopniu dotyczyła sportu, a szczególnie najpopularniejszej dyscypliny. Polska piłka doświadczała klątwy z 1986 roku mówiącej o latach braku awansu na Mundial. Próbą przełamania impasu było zaangażowanie w drużynę olimpijską, czyli bardziej młodzieżową, znanego biznesmena.

Sentymentalny powrót do jednego z największych sukcesów polskiego futbolu, chociaż tak naprawdę mało znaczącego w świecie piłkarskim. Dla Polaków spragnionych sukcesu losy drużyny Janusza Wójcika jednak były czymś wyjątkowym. Wielu do dzisiaj pamięta te mecze i inne wydarzenia. Bo na brak afer nie można było narzekać.

Zaczęło się już w eliminacjach. Skazana na pożarcie w swojej grupie drużyna wygrała wszystkie mecze. Zespół cechowała dyscyplina taktyczna, efektowna gra, ogromna dyscyplina, ale także brutalność (dzisiaj zapewne żadnego meczu nie skończyliby w pełnym składzie). Aby awansować należało wygrać mecze barażowe, w których trafiła się Dania. Po szczęśliwym awansie wybuchła afera dopingowa. Szczytem formy był sam turniej, w tym efektowne zwycięstwo grupowe z niezwykle silną drużyną Włoch, pogrom Australii w półfinale i dramatyczny finał z gospodarzami Igrzysk. Kolejna afera wybuchła po powrocie do kraju, gdy popularny napastnik oznajmił iż drużyna olimpijska powinna zastąpić pierwszą Reprezentację.

Dokument chronologicznie przypomina te wydarzenia, chociaż niestety niektóre tylko pobieżnie. W tle przemiany społeczne w Polsce: dziki kapitalizm, strajki, protesty, napięcia polityczne. Pozwala to oddać szerszy kontekst sukcesu piłkarskiego, tak wówczas oczekiwanego.

Film ma klasyczną formę dokumentalną. Bardzo dużo wypowiedzi, ale przedstawionym w ciekawy sposób. Atutem są przede wszystkim archiwalia, w tym strzelane gole. Zadbano również o inne urozmaicenia. Pod względem formy to znakomita robota.

Boli jedynie formuła, ledwie trzyodcinkowa. Nie pogłębiono wiele tematów, z których niektóre to materiał na jeden odcinek (jak chociażby afera dopingowa, czy styl zarządzania Janusza Wójcika). Przy tym materiale to lepszym formatem byłby zwykły film dokumentalny. Szkoda, że popularność seriali wymusiła inną formę, bo aż by się chciało obejrzeć taką produkcję w dystrybucji kinowej.

Zalety:

+ historyczny sukces

+ archiwalia

+ ciekawe wypowiedzi

+ dobre tempo

+ kompleksowość

+ kontekst sytuacji społecznej

Wady:

- formuła serialu

- brak pogłębienia niektórych kwestii

- bez dystrybucji kinowej

produkcja: Polska

rok: 2024

gatunek: dokument sportowo-piłkarsko-społeczny

premiera: 7 marca 2024

dystrybucja: Viaplay

reżyseria: Michał Bielawski
zdjęcia: Michał Gruszczyński, Filip Drożdż
montaż: Maciej Walentowski
muzyka: Tymoteusz Witczak
występują: Marek Koźmiński, Andrzej Juskowiak, Wojciech Kowalczyk, Aleksander Kłak, Jerzy Brzęczek, Tomasz Łapiński, Aleksander Kłak, Arkadiusz Onyszko, Jan Krzysztof Bielecki, Andrzej Strejlau, Rafał Stec, Michał Zachodny, Piotr Żelazny, Janusz Zaorski