„1982”: stan wojenny (ocena: 8/10 – za animacje)
Jedne z najtrudniejszych miesięcy w polskiej historii.
Po ogłoszeniu w grudniu 1981 roku Stanu Wojennego zdelegalizowana Solidarność rozpoczyna akcję protestacyjną, zakończoną krwawą masakrą górników w kopalni Wujek. Cały 1982 rok to uliczne protesty przeciwko władzy, często brutalnie tłumione.
Wartość dokumentalna wzmocniona wieloma archiwaliami. Wiele wypowiedzi mniej znanych osób, chociaż są także te bardziej medialne: Borusewicz, Bujak, Semka (który wówczas był gdańskim licealistą). Udało się oderwać od współczesnych konfliktów, bo jak wiadomo obecnie osoby walczące z komuną są po przeciwnych stronach barykady. Dobrze ułożona narracja – przy zachowaniu chronologii oddaje pełny obraz tych dramatycznych wydarzeń. Trafna jest również konkluzja – bo niestety rok 1982 okazała się sukcesem reżimu.
Dla uczestników wydarzeń będzie to osobiste przeżycie. Szczególnie dla tych, którzy byli w centrum, jak chociażby mieszkańców Nowej Huty, gdzie organizowano demonstracje ze względu na zabudowę.
Dokumentalnie jest zbyt wiele gadających głów. I to może trochę zrazić odbiorcę, szczególnie tych młodszych, nie pamiętających czasów Stanu Wojennego. Ciekawym urozmaiceniem są animacje, bardzo ożywiające dokument.
Film jest ogólnie dostępny. Ciekawym doświadczeniem był seans podczas festiwalu organizowanego w warszawskim kinie Iluzjon. Szczególnie cieszyła frekwencja i obecność młodego pokolenia.
Zalety:
+ materiały archiwalne
+ zachowana chronologia wydarzeń
+ abstrahowanie od późniejszych podziałów
+ forma z animacjami
+ wypowiedzi mniej znanych osób
Minusy:
- dużo gadających głów
- mniej zrozumiałe dla młodego widza
Film:
produkcja: Polska
rok: 2022
gatunek: dokument
festiwale: III Festiwal Kultury Narodowej „Pamięć i Tożsamość”
reżyseria, montaż: Jan Czarlewski
scenariusz: Mirosław Chojecki, Jan Czarlewski, Piotr Weychert
zdjęcia: Jacek Knopp
scenografia: Paweł Pawlicki
muzyka: Jarosław Lublin
dźwięk: Włodzimierz Mikulski
występują: Teresa Passakas-Szymczak, Wieńczysława Skassa, Maciej Mach, Jan Sikorski, Adam Borowski, Andrzej Paczkowski, Grzegorz Majchrzak, Maciej Łopiński, Janusz Ramotowski, Piotr Semka, Zofia Romaszewska, Zbigniew Bujak, Andrzej Michałowski, Aleksander Hall, Bogdan Borusewicz, Zbigniew Gluza; w archiwaliach: Wojciech Jaruzelski, Jerzy Urban
