Kraina miodu – zwycięzca MDAG (ocena 5/10)

Macedoński dokument stworzony z niezwykłym poświęceniem. Zdobył serca jurorów i publiczności festiwalu dokumentalnego w Warszawie. Reprezentant dokumentów kameralnych, wyciszonych, ukazujących zwykłą codzienność niecodziennych społeczności.

Pszczelarka mieszkająca na odludziu w biednej chatce ze schorowaną matką. Jej jedyny kontakt z ludźmi to wizyty na targu, gdzie sprzedaje zebrany w tradycyjny sposób miód wyjątkowej jakości. Harmonię jej skromnego życia narusza przybycie rozkrzyczanej rodziny, która będzie miała inne podejście do korzystania z dobrodziejstw miodu.

Wbrew pozorom i tytułowi nie jest to film o zdobywaniu miodu. To głęboko ukryta impresja o różnorakich podejściach do życia. Główna bohaterka symbolizuje ekologie, wyciszenie, tradycyjne wartości. Nowa rodzina to symbol dążenia do poprawienia swojego losu i stanu materialnego niezależnie od otoczenie – nie obchodzi ich dbałość o długie utrzymanie i jakość pozyskiwanego miodu, nie zauważają także potrzeb innych, nawet we własnym gronie nie dbają za bardzo o siebie. To trochę takie starcie dawnego, empatycznego świata, z nowym materialistycznym, opartym na dążeniu do realizacji celu bez względu na szkodliwość stosowanych środków. To także starcie przybysza z tubylcem. Temat jakże obecnie ważki, ze względu na migracje i problem z asymilacją w Europie uchodźców. A wszystko to na tle mikrokonfliktu, trudnego nawet do zauważenia w tym filmie, wymagającego od widza dyscypliny w percepcji ukazanego obrazu.

To kino dokumentalne ukazujące codzienne życie. Mankamentem są dłużyzny, brak dialogów, przeskoki wymagające dopowiedzenia. Nie jest to więc łatwe w odbiorze kino, chociaż zbiera nagrody, dobre recenzje oraz uznanie bardziej pretensjonalnych widzów. Dla szerszej widowni jednak to zbyt ciężki orzech do zgryzienia nie pozwalający na pełną percepcję. Może nie każdego interesuje życie pszczelarek w Macedonii, ale takie filmy to zapewne jedyna okazja aby poznać tak specyficzne, chociaż w tym przypadku całkiem nieodległe geograficznie, klimaty.

Ten trudny w odbiorze minimalizm nie może jednak zakryć wysiłku jaki włożono w stworzenie tego filmu. Trzy lata praca, udane zdobycie zaufania bohaterów – co zapewne nie było łatwe w takiej społeczności. A przede wszystkim sposób filmowania. Praktycznie kamery nie widać. Równie dobrze mógłby to być film fabularny. Podkreślić trzeba również odwagę w kamerowaniu scen pszczelarskich.

Czy film ten zasłużył aż na takie zachwyty i główne nagrody to już inna sprawa. Na pewno na samym festiwalu było dużo ciekawszych filmów i zrobionych w sposób atrakcyjniejszy dla widza. Ale jurorzy wolą takie ciągnące się flaki, byle opowiadały o czymś o czym nikt nigdy w kinie nie opowiadał.

Plusy:

wysiłek twórców
niewidoczna kamera
niepowtarzalna okazja ukazania życia pszczelarek w Macedonii
ukazanie porównania podejścia do życia i ekologii

Minusy:

monotonia
brak dialogów
mało ciekawy temat (kogo obchodzi pszczelarstwo w Macedonii?)
przesadnie nagradzany

Zwiastun:

Tytuł oryginalny: Honeyland

Produkcja: Macedonia

Rok: 2018

Gatunek: dokument

Festiwale: nagroda główna 16 Millenium Docs Against Gravity, FF Sundance: nagroda World Cinema Grand Jury Prize: Documentary, World Cinema Documentary Special Jury Award for Impact for Change, World Cinema Documentary Special Jury Award for Cinematography / Sundance FF: World Cinema Grand Jury Prize: Documentary, World Cinema Documentary Special Jury Award for Impact for Change, World Cinema Documentary Special Jury Award for Cinematography, 2019 – MFF Hong Kong / Hong Kong IFF, 2019 – New Direction/New Films FF Nowy Jork / New Direction/New Films New York