„Wygnanie” –kosowski Niemiec (ocena 7/10)

Bardzo cieszy, że zaczynają pojawiać się wreszcie obiektywne i wieloaspektowe filmy o problemach z akceptacją oraz poczuciem wyobcowania imigrantów.

Xhafer pracuje od wielu lat jako wysokiej klasy specjalista w niemieckiej firmie farmaceutycznej. Ma niemiecką żonę i dzieci.

Imigrant z Kosowa ma dobrą pracę i rodzinę w Niemczech. Jednak czuje się wyobcowany, chociaż jego pochodzenie ujawnia co najwyżej egzotyczne nazwisko. Mimo oszczędnych środków, w pozornie kameralnym filmie, narasta klimat grozy. Wisi nad widzem pytanie do czego doprowadzi rosnąca frustracja bohatera. To wnikliwe i obiektywne studium tematyki absorpcji imigrantów w krajach społeczności europejskich.

Film ma znakomita kompozycję. Kolejne sceny ukazują narastanie wewnętrznego stanu napięcia psychicznego. Jednak nie podpowiada prostej odpowiedzi, sugerując że także przewrażliwienie, a może nawet choroba psychiczna bohatera może być przyczyną jego poczucia wyobcowania, a niekoniecznie wroga postawa lokalnego społeczeństwa.

Reżyser Visar Morina wyraźnie dobrze czuje temat, w końcu sam urodził się w stolicy Kosowa. Wiele wątków jest wyraźnie autobiograficznych, ale przez to niekoniecznie zrozumiałych w szerszym kontekście dla widza. Klimat budowanymi prostymi dialogowymi scenami, oszczędnymi w środki wyrazu, znakomicie ujętymi operatorsko, uzupełnionymi ciekawą realizacją dźwięku – motyw muzyczny gdy bohaterowi „się pogarsza”. Klasą samą w sobie jest rewelacyjna kreacja aktorska głównego bohatera. Interesujące, chociaż nie do końca rozwinięte, są postacie drugoplanowe – szczególnie postać zony miała większy potencjał, a fabuła raczej skupia się na otoczeniu zawodowym bohatera. W drugiej połowie filmu ujawniają się pewne braki reżyserskie, to dopiero drugi film młodego Moriny, i niektórzy widzowie mogą być rozczarowani końcówką. Ale też niekoniecznie, bo może lepiej że jest taka jaka jest.

Film trafił na WFF, był również kosowskim kandydatem do Oscara. Ze względu na odmienne podejście do tematu, niż ma mainstream środowiska filmowego, może mieć problemy z przebiciem się do szerszej publiczności. W Polsce pojawił się jeszcze z mylącym tytułem, znanym z innej produkcji sprzed kilkunastu lat.

Plusy:

+ obiektywne podejście do tematyki wyobcowania

+ narastający klimat

+ niejednoznaczna postać bohatera

+ kompozycja scen

+ rola Mišel Matičević

+ ujęcia operatorskie

Minusy:

- słabsze zakończenie

- brak rozwinięcia bohaterów drugoplanowych

- kilka niejasnych scen

- mało przekonujący