„Havel” – trzy kroki do prezydentury (ocena 7/10)

Czechom udało się stworzyć filmową biografię godną charyzmy symbolu obalenia systemu komunistycznego.

W 1968 roku scenarzysta sztuk teatralnych gorąco popiera reformy nowego sekretarza czeskiej partii. W 1977 roku Havel jako współtwórca słynnej deklaracji „Karta 1977” trafia do więzienia. W 1989 roku upadek komunizmu w całym bloku socjalistycznym otwiera drogę do prezydentury.

Trafny wybór trzech kluczowych dla samego Havla, ale również historii walki Czechów z komuną to źródło sukcesu tego filmu. Sam bohater ukazany jest obiektywnie, jako zwykły człowiek, w zasadzie szary obywatel, nie wolny od wątpliwości, wahań, a nawet grzeszków. Twórcy nie boją się ukazać niewierności małżeńskiej, czy też wątpliwej postawy w niektórych sytuacjach. Jednak to nie umniejsza postawy czeskiego bohatera – nawet osoby które nie były świadkami tych wydarzeń w trakcie oglądania filmu przyjmą słuszność desygnowania Havla na tak zaszczytny urząd.

Dla polskiego widza irytujące może być pominięcie wpływu wydarzeń w naszym kraju na przemiany w Czechach. Z drugiej strony Polakom nie udało się zrobić tak udanego filmu o naszym bohaterze walki z komuną. Może także z powodu tak wielkich różnic w klasie Havla i Wałęsy jako ludzi. W tym filmie Havel jest przede wszystkim człowiekiem, a dopiero w drugiej kolejności opozycjonistą, czy politykiem.

Film jest poprawnie zrealizowany, zadbano o wierność oddania czasów epoki: charakteryzacja, kostiumy, scenografię. Bardziej pasuje co prawda do telewizji, albo jako serial. Ale wyróżnia się znakomitym aktorstwem. Dzięki temu pretensjonalny finał jest wzruszający. Dla każdego kto wie jak ważne zwycięstwo odnieśliśmy wszyscy w 1989 roku.

Plusy:

+ wybór kluczowych momentów w historii Czechosłowacji

+ ukazanie bohatera jako człowieka

+ oddanie specyfiki epoki

+ bez wybielania ustroju socjalistycznego

+ wzruszająca sekwencja finałowa

Minusy:

- pominięcie wpływu wydarzeń w Polsce

- telewizyjna realizacja

- konwencja serialowa

Zwiastun:

produkcja: Czechy

rok: 2020

gatunek: biograficzny

festiwale: 36. Warszawski Festiwal Filmowy

· reżyseria: Slávek Horák

· scenariusz: Slávek Horák, Rudolf Suchánek

· zdjęcia: Jan Šťastný

· montaż: Vladimír Barák

· muzyka: Petr Malásek

· obsada: Viktor Dvořák, Aňa Geislerová, Martin Hofmann, Stanislav Majer, Barbora Seidlová, Jiří Bartoška, Jenovéfa Boková, Adrian Jastraban, Pavel Reh, Ján Bavala