„25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komendy” – niesprawiedliwość (ocena 9/10)
Sprawa, która wstrząsnęła polską opinią publiczną szybko doczekała się trafnej rekonstrukcji filmowej.
Pracujący w myjni, mieszkający w wieloosobowej rodzinie, Tomasz Komenda zostaje aresztowany pod zarzutem brutalnego gwałtu i morderstwa w sprawie nierozwiązanej przez trzy lata. Torturowany przyznaje się do obecności w miejscu zbrodni. Skazany na podstawie biologicznych dowodów trafia do więzienia jako gwałciciel nieletniej dziewczyny, co z miejsca skazuje go na brutalne traktowanie.
Zrobienie filmu o tematyce świeżej i medialnej, tylko z pozoru jest łatwym zadaniem. Młody polski reżyser, syn znanych filmowców, podjął same trafne decyzje. Film stanowi wręcz dokumentalny zapis, pełen emocji, wystawiający jak najgorsza opinię polskiemu wymiarowi sprawiedliwości i nadzorowi więziennemu. Aż trudno uwierzyć, ze do takiej pomyłki doszło i zaniechano tak wielu czynności.
Film zaczyna się od mocnego uderzenia – brutalnego aresztowania. I nawet przez moment nie traci napięcia. Każda kolejna scena uzupełnia historię tworząc przeraźliwy, ale wyrazisty i realistyczny przebieg wypadków. Umiejętne wplatanie rekonstrukcji, dawkowanie kolejnych wątków, utrzymanie linii scenariuszowej, balans pomiędzy losami więziennymi i wznowieniem śledztwa. Trudno oglądając ten film oderwać się od emocji, a wzmacniają je drobne elementy wplatane szczególnie w końcówce. Tak jak na koszulce bohater odzyskuje „future”, a skalę jego męki obrazuje scena gdy ogląda „nowy świat” po dwóch dekadach spędzonych za kratkami.
Tak jak strzałem w dziesiątkę okazała się powierzenie tej produkcji przez znanego jedynie nazwiska słynnego ojca - reżysera, tak nie gorszym pomysłem była obsada głównej roli. Piotr Trojan odgrywa tak trudną rolę w sposób niezwykle przekonujący. Momentami wręcz przekracza granice odporności widza i taki był cel tak wyrazistej roli. Zastosowany zabieg obsadzenia w głównej roli mało znanego aktora, a w drugoplanowych bardziej znanych (Kulesza, Frycz, Różczka, Konopka) sprawdza się idealnie. Rola Agaty Kuleszy to prawdziwy majstersztyk, biorąc pod uwagę że nie to ona jest główną postacią.
Reżyser nie ma żadnych problemów z ukazywanie różnych czasowo okresów. Polska przełomu wieku wygląda dokładnie tak jak ją pamiętamy. Wzmacnia to wiarygodność przekazu. Nawet jeżeli nie wszystkie wątki były zaczerpnięte z prawdziwej historii (jeden jak żywo przypomina kultowy film więzienny „Skazani na Shawshank”), to ogólny przekaz filmu jest jednoznaczny. Sprawa niesprawiedliwości jaka dotknęła młodego chłopaka była medialną sensacją kilku tygodni. Może ta filmowa produkcja sprawi, że przełoży się ona na ukaranie winnych wielu zaniechań i pełną rehabilitację tytułowego bohatera. .
Plusy:
+ reżyseria
+ kompozycja scenariusza
+ wyrazista główna rola
+ kreacje drugoplanowe (Kulesza)
+ charakteryzacja
+ dbałość o szczegóły
+ emocje
+ piosenka finałowa
Minusy:
- drastyczne
- wstrząsające
- przygnębiający obraz polskiego wymiaru sprawiedliwości
Zwiastun:
produkcja: Polska
rok: 2020
premiera: 18 września 2020
dystrybucja: Kino Świat
gatunek: dramat
reżyseria: Jan Holoubek
scenariusz: Andrzej Gołda
muzyka: Kazik Staszewski
zdjęcia: Bartłomiej Kaczmarek
scenariusz: Maciej Fajst
kostiumy: Weronika Orlińska
montaż: Rafał Listopad
obsada: Piotr Trojan, Agata Kulesza, Jan Frycz, Andrzej Konopka, Magdalena Różczka, Dariusz Chojnacki, Jan Frycz, Mikołaj Chroboczek, Julian Świeżewski, Adam Nawojczyk, Łukasz Lewandowski, Tomasz Komenda
