„Dla Samy” – oblężone Aleppo (ocena 7/10)
Unikalny i osobisty materiał zaowocował, jak najbardziej zasłużenie, uznaniem warszawskiej publiczności festiwalu filmów dokumentalnych.
Bohaterka w trakcie studiów dziennikarskich doświadcza rewolucji w Aleppo, a w konsekwencji bombardowań i oblężenia miasta. Uwieczniając na taśmie filmowej dramatyczną sytuację poznaje lekarza, który zostaje jej mężem i ojcem córeczki Samy. To dla niej zbiera w tym filmie archiwum wojny i życia rodzinnego.
Zebrany materiał archiwalny ma wyjątkowy charakter. Bohaterka od środka pokazuje gehennę i walkę o życie ludności w oblężonym mieście. Znajomość z lekarzem daje dodatkowe możliwości uwidocznienia ludzkich tragedii. Sama geneza konfliktu jest jedynie naszkicowana. Co jest nawet wystarczające bo cała historia nabiera uniwersalizmu – podobne losy mogły dotyczyć każdego konfliktu zbrojnego.
Celem filmu jest nie tylko, a może nawet nie przede wszystkim, zwrócenie uwagi na sytuację w Syrii, ale zestawienie sytuacji wojennego, ciągłego zagrożenia życia, z codziennością rodzinną. Bohaterowie nawet po urodzeniu malej córeczki decydują się zostać w bombardowanym mieście. Można mieć wiele zastrzeżeń, co do tej decyzji, ale dzięki temu powstał unikalny materiał dokumentalny. W niektórych scenach, jak chociażby narodzin martwego dziecka, niezwykle angażujący, chociaż może momentami zbyt brutalny i dosłowny.
Autorzy zdecyduje się na formę pamiętnikarską, co miało dodatkowo podkreślić osobistość opowiadanej historii. Wadą jest ciągła narracja z offu. Przekombinowano również z kompozycją opowieści i zbytecznymi przeskokami czasowymi. Momentami łatwo się pogubić. Współczesny widz ma rozeznanie w tym co się dzieje w Syrii, ale w przyszłości dokument będzie mniej zrozumiały.
Temat wojny w Aleppo angażuje, bez pozytywnego efektu, wiele środowisk i ludzi na całym świecie. Nic dziwnego, że tak osobista pozycja dokumentalna zyskała popularność na wielu festiwalach i kto wie, czy nie zgarnie tegorocznego Oscara. Chociaż nie ma w filmie żadnego geja ….
Plusy:
+ archiwalny materiał dziennikarski
+ determinacja do życia
+ uniwersalizm historii
+ przeplatanie wojny z życiem osobistym
+ osobisty wydźwięk
+ angażujące sceny
Minusy:
- narracja z offu
- przeskoki czasowe
- drastyczność
- kontrowersyjne decyzje bohaterów
Zwiastun:
tytuł oryginalny: For Sama
produkcja: Wielka Brytania
rok: 2019
gatunek: dokument
festiwale: Millennium Docs Against Gravity, Cannes
reżyseria: Waad Al-Kateab, Edward Watts
zdjęcia: Waad Al-Kateab
montaż: Chloë Lambourne, Simon McMahon
muzyka: Nainita Desai
występują: Waad Al-Kateab, Hamza Al-Kateab, Sama Al-Kateab
narrator: Waad Al-Kateab